Bloedarmoede bij ongeboren kinderen voorkomen

Dat donorbloed gegeven wordt aan patiënten die het hard nodig hebben, wist je waarschijnlijk al. Maar dat is niet de enige toepassing. Soms draagt een donatie op een indirecte manier bij aan het redden van een mensenleven. Sanquin gebruikt bijvoorbeeld witte bloedcellen van donors om de ADCC-test te maken: een test die mogelijke bloedarmoede bij ongeboren kinderen op tijd signaleert.

Nog geen bloeddonor? Meld je direct aan!

De ADCC-test van Sanquin wordt uit voorzorg uitgevoerd bij een aantal vrouwen tijdens hun zwangerschap. Zwangere vrouwen kunnen namelijk antistoffen in hun bloed hebben, die de bloedcellen van het ongeboren kind afbreken. Dat kan ernstige bloedarmoede veroorzaken bij het kind, wat weer tot hersenschade kan leiden of zelfs het overlijden van het kind. Een bekend voorbeeld van deze bloedarmoede is de ‘rhesusziekte’. Vrouwen die zelf rhesus (D)-negatief zijn maar zwanger zijn van een rhesus (D)-positief kind, kunnen antistoffen ontwikkelen tegen de rode bloedcellen van het kind. Eenmaal geboren zien deze rhesusbaby’s vaak heel geel. Soms hebben ze dan acuut een bloedtransfusie nodig.

Agressieve antistoffen

Met de ADCC-test kan goed worden ingeschat of er een risico is op bloedarmoede bij het ongeboren kind. De test meet namelijk hoe ‘agressief’ de antistoffen zijn die aanwezig zijn in het bloed van de moeder. Hoe hoger het percentage agressieve antistoffen, des te meer kans dat het ongeboren kind bloedarmoede ontwikkelt. De test wordt tijdens de zwangerschap meerdere keren uitgevoerd. Zo kunnen artsen de invloed van de antistoffen nauwlettend volgen en ingrijpen als dat nodig is. Is de kans op bloedarmoede heel klein, dan is dat ook nuttig om te weten – en heel fijn voor moeder en kind natuurlijk.

Witte en rode bloedcellen

Om een nauwkeurige ADCC-test te kunnen uitvoeren, zijn witte en rode bloedcellen van donors nodig. De witte bloedcellen halen we uit de zogeheten ‘buffycoat’: dat is het deel dat overblijft van een donatie nadat het plasma en de rode bloedcellen eruit zijn gehaald. De buffycoat bevat witte bloedcellen en bloedplaatjes. Witte bloedcellen worden niet aan patiënten gegeven voor transfusie, want ze kunnen voor heftige afweerreacties zorgen. Voor het maken van een ADCC-test verzamelen we de buffycoats van veertig willekeurige donors in één keer.

Voor de benodigde rode bloedcellen roepen we af en toe donors op met specifieke bloedgroepen, onder andere mensen die rhesus (D)-positief zijn. Deze donaties zijn dan ‘Niet voor transfusie’ – NVT, zoals we dat noemen. Op een indirecte manier dragen deze donaties dus ook bij aan het redden van mensenlevens!

Jouw toestemming

Goed om te weten: de witte bloedcellen voor de ADCC-test komen van reguliere donaties, maar dat gebeurt nooit zonder jouw toestemming. Op het keuringsformulier dat je invult op de bloedbank, kun je aankruisen of jouw donatie gebruikt mag worden voor onderzoek ter verbetering van de bloedvoorziening of voor medisch-wetenschappelijk onderzoek in het algemeen. Heb je dit niet aangekruist, dan zal jouw bloed ook niet gebruikt worden hiervoor. Wil je meer weten over de inzet van donorbloed en -plasma? Lees dan verder op onze website.

25 april 2022