Veelgestelde vragen

Gezonde mensen hebben een zuurstofgehalte van 95% tot 100%.

Bloed neemt het zuurstof uit de longen op en zorgt er - via je aders - voor dat het in alle uithoeken van je lichaam terecht komt. Zodat jij alles kunt doen wat je wilt: sporten, dansen, praten, noem maar op. De lengte van al je aders is 100.000 kilometer, dat is 2,5 keer de wereld rond! Het zuurstofgehalte geeft aan hoeveel procent van hemoglobine (ijzer) in je rode bloedcellen zuurstof aan zich gebonden heeft. Door dit te meten kun je inschatten of je ademhaling en bloedsomloop effectief zijn. Dus of je longen genoeg zuurstof uit de lucht opnemen en of er voldoende zuurstof in je bloed terechtkomt.

Als je hersenen te weinig zuurstof krijgen, val je flauw.

Je bloed bestaat voor ongeveer de helft uit plasma. Plasma bestaat voornamelijk uit vocht en eiwitten. De andere helft bestaat uit bloedcellen (rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes).

Hemoglobine bevindt zich in de rode bloedcellen en vervoert zuurstof door het lichaam. Het Hb-gehalte voor mannen ligt gemiddeld tussen 8.1 - 11 mmol/liter en voor (niet zwangere) vrouwen tussen 7.5 - 10 mmol/liter. We spreken van een te hoog Hb als deze - bij twee afzonderlijke metingen - bij mannen boven de 12 en bij vrouwen boven de 11 komt.

De oorzaak is meestal een langdurig tekort aan zuurstof zoals bijvoorbeeld bij longziekten of verblijf op grote hoogte. Ook bij rokers zien we vaak een verhoogd Hb. Sommige mensen hebben van zichzelf een hoog gemiddeld Hb, zonder dat dit een reden is tot zorg. Als je een te hoog Hb hebt, bespreekt de donorarts de mogelijke oorzaken met je en word je zo nodig naar de huisarts doorverwezen.

Bloed van bloedgroep O-negatief kan over het algemeen aan iedereen worden toegediend. Iemand met deze bloedgroep wordt ook wel een 'algemene gever' genoemd.

Door bloed te geven kan je ijzervoorraad soms gaan dalen. Om een grote daling van je voorraad op tijd te signaleren, is de meting van alleen je Hb-gehalte bij elke donatie niet afdoende. Daarom bepalen we bij bloeddonors met enige regelmaat de ferritinewaarde. Dit is een maat voor de ijzervoorraad in je lichaam.

Je hebt zelf niet zoveel invloed op je ferritinegehalte. De tijd voor herstel van de ijzervoorraad wordt vooral bepaald door genetische aanleg en is voor iedereen verschillend. Ook tussen mannen en vrouwen is er verschil. Voeding speelt wel een rol, maar met een gevarieerd en gezond eetpatroon krijgen de meeste mensen voldoende ijzer binnen om de voorraad aan te vullen.

Als wij de indruk krijgen dat er een medische oorzaak zou kunnen zijn voor een lage waarde, dan verwijzen we je door naar je huisarts. Zijn jouw donaties de reden van een laag gehalte? Dan kunnen we het maximaal aantal donaties per jaar verlagen.

Het ferritinegehalte in het bloed is een goede maat voor de ijzervoorraad in je lichaam. Ferritine is een eiwit dat zorgt voor de binding van ijzer aan de rode bloedcellen en is nodig voor opslag van ijzer in de lever en in het beenmerg.

Wat is de functie van ijzer in het bloed?

Om hemoglobine (Hb) aan te maken is ijzer nodig. Hemoglobine zorgt voor het zuurstoftransport naar alle organen zodat ze goed werken. Maar als je niet genoeg ijzer hebt, kan dit op de lange termijn tot bloedarmoede leiden.

IJzervoorraad te laag, en nu?

Van een ijzertekort hoef je niet direct last te hebben, maar leidt dit tot bloedarmoede dan geeft dit meestal wel klachten. Klachten kunnen zijn vermoeidheid, spierzwakte, concentratieproblemen en hoofdpijn. Het is dan belangrijk om maatregelen te nemen om de ijzervoorraad weer op peil te krijgen. Om bloedarmoede voor te zijn, voeren we stapsgewijs - per groep afnamelocaties - een ferritinemeting in. Met de ferritinemeting houden we jouw ijzervoorraad goed in de gaten.

Niet te zwaar belasten is verstandig om een bloeduitstorting en/of een nabloeding te voorkomen. Om dezelfde reden kun je het verband het beste pas na een paar uur verwijderen.

Plasma is bloed zonder de bloedcellen. Het is het lichtgele of grijs-gele deel van het bloed waarin de bloedcellen vermengd zijn. Het plasma bevat water, eiwitten (albumine, globuline, fibrinogeen, enzymen), hormonen, glucose, zouten, vetten en antistoffen.

De hoeveelheid bloed in het menselijk lichaam is 7% en dit bestaat weer voor 86% uit water.

Gemiddeld heeft een vrouw 4,5 liter bloed en een man 5,6 liter. Bij iedere bloeddonatie geef je 500 ml bloed. Je lichaam kan dit goed missen, maar heeft wel weer tijd nodig om te herstellen.

Tussen twee bloeddonaties moet daarom minimaal 56 dagen (8 weken) zitten voor mannen; voor vrouwen is dat 122 dagen (4 maanden). De hersteltijd na een bloeddonatie is voor vrouwen namelijk langer.

Roken in het eerste half uur na het geven van bloed wordt afgeraden omdat het duizeligheid kan veroorzaken.