Zelf bloed prikken aan de keukentafel

Op aanvraag van de arts krijgt een patiënt een vingerprikset thuis gestuurd om zelf bloed af te nemen.

Sanquin Diagnostiek pioniert graag met vernieuwingen in de zorg. Logisch, want onze missie is het realiseren van een beter leven voor de patiënt. Daarom hebben we een nieuwe service ontwikkeld: een arts kan een aanvraag doen en dan krijgt de patiënt een set thuis gestuurd om zelf bloed te kunnen afnemen voor onderzoek. Dit levert een betrouwbare testuitslag én scheelt de patiënt een hoop gereis van en naar het ziekenhuis.

8 druppels op de post 

De instructies bij de afnameset zijn heel helder: één klein prikje in de vingertop, 8 druppeltjes bloed opvangen in een buisje, en dat in een speciaal bijgeleverde envelop op de bus doen. De volgende dag al komt het bloed bij Sanquin Diagnostiek binnen, waar het direct wordt onderzocht. De uitslag sturen we door naar de arts die de test voor de patiënt heeft aangevraagd. Zo makkelijk werkt de nieuwe vingerprikservice van Sanquin Diagnostiek. De patiënt hoeft dus niet naar het ziekenhuis te gaan, maar kan gewoon thuis aan de keukentafel bloed afnemen.

Alleen voor biologicals

Dat is goed nieuws voor mensen die regelmatig hun bloed moeten laten prikken voor onderzoek, zoals mensen met reuma, MS, psoriasis of een andere ontstekingsziekte. Deze mensen gebruiken veel biologicals, een bepaald type zeer kostbare medicijnen. De behandelende artsen willen graag weten hoeveel van dit medicijn in het bloed aanwezig is, om de juiste dosering te kunnen voorschrijven. “We bieden de vingerprikservice nu aan voor het meten van de hoeveelheid biologicals in het bloed”, vertelt Maurice Steenhuis, wetenschapper bij Sanquin Diagnostiek. “Want voor deze test heb je aan een paar druppels bloed genoeg. Bovendien voeren ziekenhuizen zelf deze test niet uit, Sanquin wel. Dit onderzoek moet ook regelmatig herhaald worden bij patiënten. Dan is het heel fijn dat wij ze kunnen ontzorgen met onze service: ze hoeven niet iedere keer naar het ziekenhuis te reizen om even wat bloed te laten prikken. Dat kunnen ze gewoon zelf thuis doen, op een moment dat uitkomt.”

Verbetering van levens

Sanquin Research, onder leiding van Theo Rispens, doet al meer dan tien jaar onderzoek naar het meten van biologicals in bloed uit vingerprikken. “Het gebruik van vingerprikken om thuis bloed af te nemen voor diagnostiek is in een stroomversnelling gekomen tijdens de COVID-19-pandemie”, vertelt Maurice. “Voor studies naar de werking van vaccinaties tegen SARS-CoV-2 hebben we zo’n 100.000 bloedafnamesets verstuurd naar mensen die wilden meewerken. Dat was heel succesvol, waarop we ons realiseerden: hier moeten we meer mee doen, want dit kan het leven van veel patiënten een stuk makkelijker maken. Hoe vervelend is het als je steeds vrij moet nemen van je werk om even wat bloed te laten prikken in het ziekenhuis? Of als je door drukte heel lang moet wachten voor je in het ziekenhuis terecht kunt voor de bloedafname? Voor de arts is het ook fijn dat de uitslag er dankzij de vingerprik-afname snel is. Die kan dan de behandeling meteen personaliseren. Misschien betekent het wel dat het infuus met biologicals wat langer kan worden uitgesteld, of dat de patiënt met minder toe kan. Meten is weten.”

“Hoe vervelend is het als je steeds vrij moet nemen van je werk om even wat bloed te laten prikken?”

Nog een test

Sanquin werkt al aan een uitbreiding van het aantal tests waarvoor artsen de  vingerprikservice kunnen aanvragen; binnenkort kan de set ook naar patiënten voor het meten van de CRP-waarde in het bloed. Maurice: “Dat is een bepaalde bloedwaarde die aangeeft of je een ontsteking hebt. Voor dit onderzoek geldt hetzelfde principe: de arts bestelt een vingerprikje, de patiënt prikt thuis en doet het bloed op de post, en wij zoeken het bij Sanquin verder uit. Uit dezelfde paar druppels bloed meten wij zowel de biologicals als de CRP-concentratie.”

Pionieren

Dat artsen een  vingerprikservice kunnen aanvragen waarbij patiënten zelf bloed afnemen, is behoorlijk vernieuwend volgens Maurice. “We zijn best aan het pionieren hiermee, dat vind ik leuk. Vooral omdat dit op alle vlakken een verbetering kan zijn: in de eerste plaats voor de patiënt, maar ook voor de behandelende arts, de werkdruk in het ziekenhuis en de kosten van het zorgstelsel.”

Meer weten over de  vingerprik-service? Zie deze pagina op onze website. Je vindt hier ook een instructievideo voor het gebruik van de set.

01 december 2023