menu

Een verpleegkundige leert zorgvuldig te zijn met donorbloed

Django Grandia is verpleegkundige in het Spaarne Gasthuis in Haarlem. Hij werkt op de afdeling cardiologie. Van pyjama’s helpen aantrekken tot bloed toedienen, geen dag is hetzelfde!

Ook bloeddonor worden? Meld je aan en red een leven!

Fantastisch werk
Django houdt van zijn werk. “Het totaalplaatje spreekt me aan, maar contact met mensen vind ik het allerleukste. Je betekent echt iets voor ze.” Op de cardiologie-afdeling is voorlichting een belangrijk onderdeel. “Na een hartinfarct help ik patiënten het vertrouwen in hun eigen lichaam terug te krijgen.” Django noemt ook het klinisch redeneren. “Het begint allemaal met signaleren. Als verpleegkundige sta je het vaakst aan het bed van de patiënt. Zie je bijvoorbeeld een wond? Of vertelt een patiënt iets over zijn gezondheid? Dan is het jouw taak om dat door te geven aan de arts. Als verpleegkundige moet je je goed bewust zijn van die belangrijke rol. Je bent het oog van de arts én de stem van de patiënt.”

Spannende bloedtransfusies
Django dient bloed toe als patiënten dat nodig hebben. Het wisselt hoe vaak dat gebeurt: de ene week misschien drie keer, de andere week helemaal niet. En elke keer is het toch een beetje spannend. “Er zitten veel risico’s aan bloed toedienen. Het voelt anders dan een zakje vocht aanhangen, maar het is ook leuk. Eigenlijk voelt het voor mij ook als doneren. Je geeft iets aan een ander.”

Speciale toets
Bloed toedienen mag je niet zomaar doen. Daarvoor leg je een speciale toets af. Django is zelf afgetoetst door een hemovigilantiemedewerker. Die bewaakt de veiligheid van bloedtransfusies. Nu toetst hij zelf andere verpleegkundigen op de afdeling. “Wat je moet doen om je toets te halen? Alle stappen kennen van een bloedtransfusie. Dat zijn er ongeveer 35. De belangrijkste is dat je de mogelijke transfusiereacties herkent en weet wat je dan moet doen. Die zijn soms levensgevaarlijk. Maar denk bij de stappen bijvoorbeeld ook aan een goede handhygiëne, controle van de bloeddruk, bloedgroep en patiëntgegevens en het gebruik van de juiste order van de dokter.”

Donorbloed vanzelfsprekend?
Patiënten staan er niet vaak bij stil dat een bloedtransfusie bijzonder is. “Het lijkt vanzelfsprekend voor hen dat een ziekenhuis bloed op voorraad heeft. Ze zijn er natuurlijk blij mee. Maar vaak zijn ze zo ziek dat ze niet nadenken over waar dat bloed vandaan komt.” Voor Django ligt dat anders. “Een verpleegkundige leert heel zorgvuldig om te gaan met donorbloed. We hebben niet oneindig veel bloed in de koelkast liggen.” Zo mag een verpleegkundige bijvoorbeeld maar één zakje tegelijk ophalen bij het lab, ook al heeft een patiënt er drie nodig. Donorbloed moet je namelijk binnen dertig minuten aan de patiënt toedienen als je het uit de koelkast haalt. Pas als zakje 1 leeg is, haalt de verpleegkundige een nieuwe.”

Donors maken het verschil
“Misschien merk je zelf niet wat bloed geven doet, maar als verpleegkundige zie ik dat donorbloed echt het verschil kan maken. Patiënten met een laag Hb zien er bijvoorbeeld vaak wat grauw of vermoeid uit. Door donorbloed krijgen de wangen weer kleur.” Dat is allemaal mogelijk dankzij donors, concludeert Django. “Je denkt aan een ander. Dat vind ik heel mooi. Bedankt allemaal!”

15 juli 2020