Veelgestelde vragen

Hier vind je heldere antwoorden op veelgestelde vragen over doneren, medische voorwaarden en hoe jij kunt bijdragen aan het redden van levens. Voor nieuwe en ervaren donors en voor iedereen die meer wilt weten over ons werk. Staat je vraag er niet tussen? Neem gerust contact met ons op.

Service & contact

Filter op
Filter op onderwerp
Ik ben nog geen donor. Kan ik mij direct aanmelden als plasmadonor?

Nee. Bij je aanmelding ben je standaard bloeddonor. Na je keuringsafspraak  kijken we samen of bloeddonatie of plasmadonatie het beste bij je past. Dit hangt onder andere af van je bloedgroep.

Ik ben non-binair. Kan ik mij aanmelden als donor? En kan ik bij de vraag over mijn geslacht iets anders invullen dan man of vrouw?

Ja, je kunt je online aanmelden als donor. Helaas is het niet mogelijk om iets anders in te vullen dan man of vrouw bij de geslachtsvraag. We volgen hierin de Europese richtlijnen. 

Aanspreekvorm 

Wanneer het om een gewenste aanpreektitel gaat, willen we hier graag rekening mee houden in het persoonlijk contact dat we met je hebben. Op dit moment geven onze systemen helaas nog geen mogelijkheid voor om de neutrale aanspreekvorm te automatiseren. Het is daarom nog niet mogelijk om goed zichtbaar te maken en te integreren dat iemand op een genderneutrale manier aangesproken wenst te worden. Sanquin werkt aan een systeem om dit in de toekomst beter te faciliteren.

Veiligheid voor de donor

We begrijpen dat er een verschil kan zijn tussen het biologische geslacht en gender. En dat kiezen tussen man of vrouw voor sommige personen niet overeenkomt met hoe men zich identificeert. Voor elke donor worden de veiligheidsrisico’s ingeschat aan de hand van (geslachtelijke) fysieke kenmerken. Daarom is het belangrijk om te weten of je biologisch gezien mannelijk of vrouwelijk bent. Dat bepaalt of en hoe vaak je mag doneren. Mannen kunnen bijvoorbeeld vaker doneren dan vrouwen, omdat het mannelijk lichaam sneller herstelt van een donatie. Ook het bloedvolume wordt bij mannen en vrouwen anders berekend. 

Veiligheid voor de ontvanger 

Daarnaast is dit onderscheid belangrijk voor de veiligheid van de ontvanger van het bloedproduct. Als je zwanger bent of zwanger bent geweest, kan het zijn dat in jouw bloed bepaalde antistoffen voorkomen. Die antistoffen kunnen riskant zijn voor de patiënt die jouw bloed ontvangt. Hier wordt rekening mee gehouden met de soorten donaties waarvoor je in aanmerking komt. 

Wereldwijd thema 

We beseffen dat dit een gevoelig onderwerp is waarbij mensen zich buitengesloten kunnen voelen. We werken dan ook hard aan dit thema, samen met bloedbanken over de hele wereld. Zodra internationaal overeenstemming is gevonden – natuurlijk met behoud van veiligheid voor donor én patiënt – kunnen wij ons beleid aanpassen. Tot die tijd is het niet mogelijk om iets anders dan man of vrouw in te vullen als je je aanmeldt als donor. 

Transgender donors

Voor transgender donors houden we het geslacht aan dat in het paspoort staat. Er is beoordeeld dat dit beleid veilig is voor zowel de donor zelf als voor de ontvanger van het bloedproduct.

Ik ben sinds een tijdje op dieet. Is bloed geven dan verstandig?

Vragen over vermagering zijn lastig te beantwoorden. Er zijn zoveel verschillende dingen waar rekening mee moet worden gehouden. Is je gewicht nog steeds aan de hoge kant of ben je inmiddels goed op gewicht? Toch niet te licht geworden? De Body Mass Index (BMI) is daarvoor een goede maat. Hoe snel ben je afgevallen en is het gewicht op het moment van donatie stabiel? De donorarts zal daar bij de keuring zeker een indruk van willen hebben. Het komt nogal eens voor dat mensen zich niet fit voelen als zij een streng vermageringsdieet volgen. Dan kun je beter geen bloed geven, om te voorkomen dat je duizelig wordt tijdens of na de afname. Het laatste woord is aan de donorarts die je moet goedkeuren.

Ik ben transgender en heb een geslachtsverandering gehad. Kan ik mij aanmelden als donor?

Ja, dat kan. Nadat je je online hebt aangemeld, kom je naar een van onze bloedbanken voor een gesprek met een donorarts. Samen kijken we dan naar jouw situatie en bepalen we of je bloed kunt doneren.

We houden het geslacht aan dat in jouw paspoort of ID-kaart staat. Dit bepaalt ook of je de keuringsvragen voor mannen of vrouwen invult. Het maakt niet uit of je geopereerd bent naar aanleiding van je geslachtsverandering. Kijk wat de regels zijn voor non-binaire donors die hun geslacht moeten invullen bij de geslachtsvraag.
 
Bel naar 088-730 8686 als je nog vragen hebt.
 

Ik ben volledig hersteld van mijn hartinfarct. Waarom mag ik geen donor meer zijn?

Een infarct zorgt voor een beschadiging in het weefsel door zuurstoftekort. Van iemand die een infarct heeft gehad, zijn de bloedvaten over het algemeen niet zo soepel meer. Een bekende complicatie bij bloedafname is het flauwvallen. Dit gebeurt weliswaar niet vaak, maar we houden er wel rekening mee. De bloeddruk is tijdens zo’n flauwte even heel laag. Bij gezonde mensen is dit vervelend, maar herstelt dit meestal zonder verdere problemen. Bij mensen die een hartinfarct hebben gehad kan bij zo’n lage bloeddruk opnieuw schade door zuurstoftekort ontstaan. Dit is uiteraard een zeer ongewenste situatie. Daarom mag je na een hartinfarct – ook na volledig herstel – helaas niet meer doneren.

Ik ben ziek en heb recent gedoneerd. Moet ik dit melden?

Krijg je binnen 2 weken na je donatie een infectie, last van koorts, misselijkheid, diarree, overgeven of andere symptomen van een infectie of virus? Of bleek je al ziek voor de bloedafname? Laat ons dat zo snel mogelijk weten.
Neem meteen contact met ons op via 088-7308686. Lukt bellen niet, meldt het dan zo snel mogelijk via de optie 'Ik heb een suggestie of wil contact met Sanquin' in het contactformulier.

Waarom moet je ziekte melden? 
Het is belangrijk dat er in jouw bloed geen infectieziekte zit, anders is het niet veilig voor de gezondheid van de patiënt die jouw bloed ontvangt. Om die reden is het belangrijk dat je verschijnselen van een infectieziekte die kort na een donatie beginnen, aan ons doorgeeft.Op het moment dat je bloed of plasma geeft, vragen we of je fit bent en geen gezondheidsklachten hebt. Maar soms kunnen klachten van een infectieziekte pas op een later moment merkbaar worden. Het kan dus zijn dat dit op het moment van je donatie al in je bloed zat.

Ik deel mijn mailadres met een andere donor. Kunnen er twee accounts op één mailadres?

Elk account in MijnSanquin heeft een uniek e-mailadres nodig. Als jullie een gezamenlijk e-mailadres hebben geregistreerd bij de bloedbank en allebei een account willen, zal één donor een nieuw e-mailadres moeten doorgeven.
Afspraken maken via de oproepmail/MijnOproep kan wel met een gezamenlijk account.

Ik eet vegetarisch. Mag ik bloed doneren?

Om te kunnen doneren, moet het hemoglobinegehalte (Hb) in je lichaam hoog genoeg zijn. Voor de aanmaak van Hb is ijzer nodig. Het ferritinegehalte laat zien hoeveel ijzer ons lichaam heeft opgeslagen.

IJzer zit in allerlei voedingsmiddelen zoals vlees ​en vis ​en in mindere mate in groene groenten, noten, peulvruchten en volkorenproducten. Uit onderzoek bij donors blijkt dat het ferritinegehalte van vegetariërs en flexitariërs lager kan zijn, omdat ze geen of weinig ijzerrijk vlees en vis eten. Daardoor is het Hb-gehalte ​bij hen vaker te laag om te mogen doneren. Gelukkig zijn er ook veel vegetariërs en flexitariërs waarbij het ferritine- en Hb-gehalte wel hoog genoeg is.

We controleren ​voor elke donatie het Hb-gehalte en regelmatig het ferritinegehalte van donors om in de gaten te houden of het veilig is om te doneren.

Ik geef plasma. Dat kan eens in de twee weken. Mag ik elke plasmadonatie onder werktijd doen?

Voor bloeddonaties geldt dat vrouwen maximaal 3 keer per jaar worden opgeroepen, en mannen maximaal 5 keer per jaar. Daarom nemen we voor plasmadonaties onder werktijd ook 5 keer als uitgangspunt. Wil je vaker doneren? Daar zijn we natuurlijk heel blij mee, dus graag zelfs. Overleg wel altijd met je leidinggevende of dit mogelijk is.

Ik heb al een tijd geen oproep ontvangen. Hoe krijg ik een nieuwe oproep?

Heb je al een tijdje niet meer gedoneerd? Check je status om te zien of je nog op actief in ons systeem staat. Alleen met een actieve status kun je doneren. 

Ik heb al een tijd geen oproep ontvangen. Mag ik een nieuwe?

Heb je al een tijdje niet meer gedoneerd? Check je status om te zien of je nog op actief in ons systeem staat. Alleen met een actieve status kun je doneren.

Ik heb al een tijd geen oproep ontvangen. Mag ik langskomen?

Heb je al een tijdje niet meer gedoneerd? Check je status om te zien of je nog op actief in ons systeem staat. Alleen met een actieve status kun je doneren. 

Ik heb alternatieve onderzoeksresultaten gevonden, wat vindt Sanquin daarvan?

Sanquin baseert zich op wetenschappelijke bevindingen en wetenschappelijke publicaties. Als uw aangehaalde voorbeeld is gepubliceerd in een peer-reviewed wetenschappelijke publicatie, zullen Europese en Nederlandse toezichthouders en Sanquin de resultaten met interesse bekijken. 

Ik heb bij de dermatoloog een plekje laten verwijderen. Mag ik nu geven?

Allereerst moet de wond genezen zijn en eventuele hechtingen dienen verwijderd te zijn. Daarnaast kun je pas doneren als de uitslag van een eventueel weefselonderzoek bekend is.

Bij de meeste vormen van huidkanker, zoals een melanoom of plaveiselcelcarcinoom, mag je helaas geen bloeddonor blijven. De reden hiervoor is dat de ziekte kan uitzaaien of terug kan komen, zelfs nadat het plekje verwijderd is. Alleen bij een basaalcelcarcinoom – ook wel een basalioom genoemd – is er geen bezwaar om donor te blijven, mits deze plek in zijn geheel is weggehaald.

Ik heb corona gehad, mag ik weer bloed of plasma komen geven?

Je kunt weer komen doneren als je minimaal 2 weken hersteld bent van corona en je je normale werkzaamheden en/of sportactiviteiten weer kunt doen.

Sommige mensen hebben langdurige klachten na een COVID-19 infectie, ook wel ‘long COVID’ genaamd (‘long’ is in dit geval Engels voor ‘langdurig’). Dit zijn klachten zoals vermoeidheid, kortademigheid, pijn op de borst, spierpijn, hoofdpijn, hartkloppingen, aanhoudende verhoging, langdurig verlies van reukvermogen, depressie of vergeetachtigheid.

Het is belangrijk dat je fit bent als je komt doneren. Ben je dit niet, dan heb je een grotere kans om onwel te worden tijdens of na je donatie. Dit willen we voorkomen. We laten je daarom niet doneren als je één of meerdere van bovenstaande klachten hebt. Alleen langdurig verlies van reukvermogen is geen bezwaar als je je verder fit voelt.

Ik heb een afspraak voor in de avond, maar kan niet komen. Hoe kan ik die afzeggen?

Heb je een afspraak om bloedplaatjes (trombocyten) te doneren na 18.00 uur?
Heb je een afspraak om plasma te doneren na 19.00 uur?
Heb je je voor het eerst aangemeld als donor en heb je je eerste afspraak bij Sanquin na 19.00 uur? 

Verzet dan je afspraak via MijnSanquin of bel ons te op 088-730 8686.

Ik heb een blauwe plek gekregen na het prikken, is dat normaal?

Dit komt niet vaak voor, maar het is niet altijd te voorkomen. Het wordt veroorzaakt door het onderhuids lopen van wat bloed uit de ader na het aanprikken of bij het verwijderen van de naald. Ook als er vervelend genoeg mis geprikt wordt of als de stuwband of manchet te strak zit, kan er een bloeduitstorting ontstaan. Je lichaam zorgt ervoor dat dit bloed wordt opgeruimd. Om dit zo veel mogelijk te voorkomen of te beperken, dient de donor het bloedvat na de afname op de prikplaats dicht te drukken tot het bloeden is gestopt. De donor krijgt hiervoor een drukverbandje. Het advies is dit twee uur te laten zitten en de arm te ontzien.

Ik heb een loopneus/moet hoesten/ben niet helemaal fit/heb koorts, mag ik nu komen geven?

Je mag bloed geven bij lichte neusverkoudheid of kriebelhoest zonder andere verschijnselen als hoofdpijn, keelpijn, koorts, of algehele malaise. Als je wel bijkomende klachten hebt, mag je weer bloed geven als je ten minste twee weken vrij van klachten en ten minste twee weken vrij van antibiotica bent.

Ik heb geen oproepmail ontvangen. Wat nu?

Neem telefonisch contact met ons op via 088-730 8686. We noteren je e-mailadres, zodat je de oproepen voortaan per e-mail ontvangt.

Ik heb gehoord dat het mRNA vaccin mijn DNA genetisch aanpast. Klopt dat?

mRNA kan niet indringen tot je DNA, en kan het dus ook niet manipuleren. Er kan dus geen sprake zijn van genetische manipulatie. Voor meer informatie verwijzen we naar de fabrikanten, het RIVM en de toezichthouders CBG en EMA.

Ik heb hooikoortsklachten. Mag ik nu komen doneren?

Normaal gesproken mag je met deze klachten sowieso doneren. Sommige klachten van hooikoorts (zoals niezen en een loopneus) zijn alleen moeilijk te onderscheiden van verkoudheidsklachten. Als je dit soort klachten hebt en je denkt dat je verkouden bent - omdat het anders is dan je normale hooikoortsklachten - vragen we je om niet te doneren. Wacht hiermee totdat je 14 dagen geen verkoudheidsklachten (niezen / hoesten / loopneus) meer hebt. Heb je een oproep gekregen, meld je dan af. Heb je een afspraak staan om plasma te geven? Verplaats deze dan in MijnSanquin.

Ik heb me aangemeld als donor en heb een afspraak voor een keuring. Is het een bezwaar als ik net een coronavaccinatie heb gehad of die binnenkort krijg?

Nee, dat is geen probleem. Je keuring als nieuwe donor kan gewoon doorgaan rond een coronavaccinatie.

Ik heb twee T-shirts besteld en heb er maar één ontvangen.

Dit klopt. De donor mag gratis 1 T-shirt bestellen. Meerdere T-shirts bestellen is niet mogelijk.

 

Ik heb zelf ooit kanker gehad. Kan ik mij nu nog aanmelden als bloeddonor?

Als er ooit kanker is vastgesteld, mag je geen bloed of plasma (meer) geven. Ook niet als je volledig genezen bent. Een uitzondering geldt voor een bepaalde vorm van huidkanker en een bepaalde vorm van baarmoederhalskanker. Neem contact op met de bloedbank (088-730 8686).

Deze maatregel is ter bescherming van jezelf, niet ter bescherming van de patiënt die je bloed ontvangt. Kanker kan, voor zover bekend uit wetenschappelijk onderzoek, niet via bloeddonatie overgedragen worden.

Sanquin volgt hiermee Europese regelgeving voor bloeddonatie.

Ik krijg tijdens mijn plasmadonatie soms tintelende vingers. Hoe komt dat?

Tintelende vingers tijdens de plasmaferese kunnen meerdere oorzaken hebben. Eén daarvan is dat je arm langdurig in dezelfde houding ligt. Als je de arm iets verlegt of de armleuning iets lager of hoger doet, verdwijnen de klachten meestal. Ook kan er sprake zijn van een zogenaamde citraatreactie. Bij plasmaferese wordt het bloed tijdens de scheiding van plasma en cellen onstolbaar gemaakt door een klein beetje citraat toe te voegen. Citraat vangt calcium weg en zonder calcium kan het bloed niet stollen.

Bij het teruggeven van de cellen aan de donor, komt een klein beetje citraat in de bloedbaan van de donor. Het wordt door de lever snel weer geneutraliseerd. Als dit wat langer duurt, kan het calciumgehalte in het bloed tijdelijk wat dalen. De donor merkt in dat geval een tinteling rond de lippen en in de vingers. De assistente zal dan de teruggave wat langzamer zetten en de donor iets laten drinken met veel calcium, denk aan melk of een opgelost calciumtablet. Dit zal ervoor zorgen dat de klachten verdwijnen.

Ik overweeg plasmadonor te worden, maar heb bloedgroep O-negatief. Klopt het dat je dan geen plasmadonor mag worden?

Het is niet zo dat bloedgroep O-negatief je ongeschikt maakt voor plasmaferese., maar er is nog steeds een grote behoefte aan bloed met deze bloedgroep. Dit is als enige geschikt om aan elke patiënt toe te dienen wanneer de tijd ontbreekt om de bloedgroep te bepalen. Daarom roepen we alle donors met O- het liefst maximaal op als bloeddonor. Dat is ook de reden dat er soms een beroep wordt gedaan op onze donors met O- om aan familieleden te vragen donor te worden. Donors met bloedgroep O- die regelmatig in malariagebieden komen en daarom geen bloed mogen geven, worden wel gevraagd voor plasma.

Ik weet niet hoeveel keer ik tot nu bloed heb gegeven. Waar kan ik dit vinden?

Dit staat vermeld op het KAF-formulier dat je invult wanneer je de eerstvolgende keer bloed komt geven. Op het KAF staan ook de gegevens van je Hb en je bloeddruk van je laatste drie donaties.

Ik werk via een vast rooster. Hoe moet ik dat dan regelen?

Het belangrijkste is om goed met jouw leidinggevende te overleggen dat je van de Sanquin at Work-regeling gebruik wil maken. Hierbij gaan we ervan uit dat je zelf ook in de gaten houdt dat er een reële balans is tussen jouw intrinsieke (privé) motivatie om bloed te geven en de tijd die Sanquin als werkgever hiervoor beschikbaar stelt.

Ik wil de vragenlijst invullen, maar ik heb geen of een slechte internetverbinding.

Je kunt de vragenlijst ook op een andere locatie, bijvoorbeeld thuis, invullen. Wil je dat wel zo snel mogelijk doen? Mocht het digitaal echt niet lukken, vraag dan een afnamemedewerker om een papieren vragenlijst en stuur deze met de antwoordenvelop terug.

Ik wil graag een grote gift doen. Kan ik met iemand vooraf mijn wensen bespreken?

Dat zou fantastisch zijn! We kunnen ons voorstellen dat je graag persoonlijk contact wilt voordat je een grote schenking doet namens jezelf of misschien wel namens een stichting of vermogensfonds. Je kunt hiervoor contact opnemen met een van onze relatiemanagers. Samen bekijken we dan welke schenkingsvorm het beste bij jou past. 

Ik wil graag mijn ervaringen over het donorschap delen met mijn collega’s. Kan dat?

Jazeker! Als je een mailtje stuurt naar sqatwork@sanquin.nl dan zal het communicatieteam contact met je opnemen. Wie weet kunnen we jouw ervaring wel gebruiken om collega’s of andere bedrijven enthousiast te maken om donor te worden, en zo met elkaar NOG meer levens te redden!

Ik wil graag mijn plasma-afspraak afzeggen en een nieuwe plasma-afspraak maken.

Je kunt zelf je afspraak om plasma te geven afzeggen en verplaatsen via MijnSanquin. In je persoonlijke account kun je tot 5 afspraken vooruit maken op een locatie die voor jou op dat moment het handigst is. 

Ik wil helemaal geen bloed geven. Is dit een verplichting?

Of je wel of geen bloed- of plasmadonor wordt, is een vrijwillige beslissing en nooit een verplichting. We besteden aandacht aan dit onderwerp omdat we met Sanquin at Work in Nederland bedrijven willen enthousiasmeren over Sanquin en donorschap. We beginnen daarbij natuurlijk graag met onze eigen mooie organisatie! Mocht je het wel overwegen, dan is het goed om te weten dat we nooit registreren wie er als Sanquiner wel/niet donor is. Ook worden jouw medische gegevens nooit gedeeld.

Ik wil met mijn teamgenoten / collega’s samen doneren. Kan dat?

Volbloed doneren in groepsverband is complexer dan plasma geven met een clubje collega’s. Volbloed is locatie- en bloedgroep-gerelateerd en altijd afhankelijk van de oproep die een donor ontvangt. Heb je een oproep ontvangen en jouw collega ook, dan is het natuurlijk harstikke leuk om samen te geven. Voor plasma is het wat makkelijker: doe de donatiecheck en maak samen (digitaal) een afspraak!

Ik wil mijn afspraak voor bloedplaatjes geven afzeggen. Hoe kan ik dit doen?

In dit geval hoef je geen formulier in te vullen. Als je je afspraak voor bloedplaatjes geven wilt afzeggen, kun je contact met ons opnemen via het Donor Service Center: 088-730 8610

Ik wil niet dat mijn donatie gebruikt wordt voor serum, kan ik dit aangeven?

Alleen wanneer je je aanmeldt als serumdonor stem je ermee in dat Sanquin de donatie voor dit doeleinde inzet. Indien je niet wil dat je donatie verwerkt wordt tot serumoogdruppels, kun je gewoon bloed of plasma blijven geven.

Ik wil voorlopig geen plasma-afspraak maken. Hoe geef ik dit door?

Via het pauzeformulier geef je door wanneer je niet beschikbaar bent door donaties.

Ik word gevraagd om vier keer per jaar te komen, waarom is dat?

Om te kunnen voldoen aan de vraag naar serumoogdruppels, streven wij ernaar om je vier keer per jaar uit te nodigen voor een donatie. Er geldt voor deze donaties een quarantaineperiode van vier maanden. De donatie kan pas voor verwerking worden vrijgegeven als er opnieuw wordt gedoneerd en de testen op infectieziekten nog steeds negatief zijn. In dat geval weten we pas zeker dat de eerder gedane donatie bruikbaar is voor serumoogdruppels.

Het is dus van belang dat je een aantal keer per jaar komt, zodat je donaties die in quarantaine zijn geplaatst ook kunnen worden gebruikt voor het maken van oogdruppels.

Ik zie donors wel eens plasma geven met een elektrisch dekentje om hun arm. Waarom is dat?

Sommige donors hebben snel last van koude handen. Daardoor kunnen de bloedvaten wat samentrekken en is er minder doorbloeding van de arm. Soms loopt de afnameprocedure daardoor langzaam, waardoor de plasmaferese-machine steeds afslaat. Een elektrisch warmtedekentje kan dan helpen om de doorbloeding van de arm en het volume in de vaten wat beter te maken, waardoor de procedure makkelijker verloopt.

In andere landen worden donors na vaccinatie uitgesloten van bloeddonatie. Waarom niet ook in Nederland?

Dat is onjuist. Er is tot op heden nergens ter wereld een bloeddonor uitgesloten op basis van vaccinatie.

Sinds 2021 zijn hierover meerdere verhalen gepubliceerd. Dit zou het geval zijn in de Verenigde Staten en Japan. Beide landen accepteren nog altijd donors, ongeacht hun vaccinatiestatus.

Lees hier Sanquins reactie op de publicatie op basis waarvan Japan gevaccineerde donors zou weigeren: Reactie op artikel over corona-vaccins en bloedtransfusie (sanquin.nl) 

In een video/foto zie ik bloed van gevaccineerden vergeleken worden met dat van niet gevaccineerden. Bloed van een gevaccineerde lijkt te klonteren/ziet er heel anders uit. Klopt dat?

Ten eerste: Sanquin bewerkt al het gedoneerde bloed. Daarbij zijn sinds de start van de vaccinatiecampagne (6 januari 2021) niet dit soort afwijkingen van rode bloedcellen gevonden. Daarnaast wordt in de grotere ziekenhuizen elke dag het bloed van tientallen mensen bestudeerd onder de microscoop. Het betreft daarbij vaak bloed van gevaccineerde mensen. Een dergelijk effect is nog nooit waargenomen.

Ten tweede: Er wordt zo’n 7.500 keer per week bloed gedoneerd, waaruit jaarlijks ongeveer 700.000 transfusies aan 80.000 patiënten worden gegeven. Elke transfusie is voor de patiënt lichaamsvreemd materiaal, dus artsen en verpleegkundigen houden elke transfusiepatiënt nauw in de gaten om te kijken of deze goed reageert. Mogelijke reacties worden landelijk bijgehouden, en Sanquin krijgt het altijd te horen als er een negatieve reactie is geweest op een transfusie, zodat we aan onze kant kunnen kijken wat dat heeft veroorzaakt.

In Nederland zijn nul reacties op transfusies gerapporteerd die veroorzaakt kunnen zijn door COVID-19 vaccinatie van de bloeddonor. Internationaal houdt het European Centre for Disease Control en Prevention (ECDC) dat bij. Ook daar is er geen enkele melding geweest.

Oftewel, dat soort video’s of plaatjes tonen niet de werkelijkheid.

In welke gevallen worden reiskosten vergoed?

Als de reiskosten van en naar de dichtstbijzijnde bloedbank een financiële drempel vormen om bloed of plasma te geven, kan je als donor de kosten bij Sanquin declareren. Je kunt de volgende kosten declareren: parkeergeld, brug- en tolgelden, verreden autokilometers of de kosten van openbaar vervoer.

Bij de balie van de bloedbank kunnen donors aangeven dat zij hun reiskosten willen declareren. De baliemedewerker stuurt je vervolgens een e-mail met een unieke link naar een online declaratieformulier. Deze link is 14 dagen geldig. Je vult op een zelfgekozen moment online het declaratieformulier in. Na verzenden ontvang je een bevestiging van het indienen via de e-mail. De reiskostenvergoeding kan niet met terugwerkende kracht worden aangevraagd. 

Is bloed van een gevaccineerde donor veilig?

Bloedproducten van een gevaccineerde donor zijn even veilig als die van een ongevaccineerde donor. 

  • Bloedproducten kunnen niet 100% vrij van plasma zijn, dus een kleine hoeveelheid antistoffen kunnen meekomen bij een bloedtransfusie.
  • Er is een extreem kleine kans dat afgebroken stoffen van het vaccin of spike-eiwitten in een bloedproduct voorkomen. In het uiterste geval dat die toch aanwezig zijn, gaat het om minuscule hoeveelheden. Een negatief effect voor de gezondheid van de bloedontvanger is verwaarloosbaar klein.
  • Plasmageneesmiddelen worden gemaakt uit plasmadonaties en het plasmadeel van een bloeddonatie. Antistoffen worden hier uit geïsoleerd, gezuiverd en geconcentreerd. Andere eiwitten komen niet in het geneesmiddel terecht.

Artsen maken melding als complicaties optreden als gevolg van een transfusie. Dat is een cruciaal onderdeel in de Nederlandse bloedvoorziening. Er is nog steeds geen enkele melding gemaakt door behandelende artsen dat bloedproducten, afkomstig van gevaccineerde donors, gezondheidsproblemen hebben veroorzaakt bij de ontvangende patiënt. Niet bij Sanquin, en niet door Europese bloedbanken bij de European Centre for Disease prevention and Control (ECDC).
Dat is een belangrijk gegeven, als we dat vergelijken met de jaarlijkse cijfers. 

De Covid-19 uitbraak begon in Europa in 2020 en de Covid-19 vaccinaties in Nederland op 6 januari 2021. Per jaar vinden in Nederland 400.000 bloeddonaties plaats. Die gaan naar ruim 80.000 patiënten in de vorm van bloedtransfusies. Daar komen nog eens jaarlijks meer dan 330.000 plasmadonaties bij, waarvan geneesmiddelen worden gemaakt voor 25.000 patiënten met chronische aandoeningen. Daarmee is er vanuit de praktijk nog steeds geen aanleiding om te vermoeden dat deze vaccinaties een nadelig effect kunnen hebben op bloedproducten.
 

Is er voor mannen die seks hebben met mannen een periode van uitstel voordat zij bloed kunnen geven?

In Nederland krijgen alle donors sinds 1 januari 2024 dezelfde vragen over relevant risicogedrag Deze beleidswijziging maakt een einde aan het stellen van vragen die specifiek zijn gericht op mannen die seks hebben met mannen, terwijl veiligheid van bloedproducten behouden blijft.

Sanquin test op bloedoverdraagbare infecties (o.a. hiv, hepatitis B, C en E en syfilis). Maar als iemand besmet is geraakt, is dat niet altijd gelijk meetbaar in het bloed terwijl het bloed wel al gelijk besmettelijk kan zijn. Om te voorkomen dat iemand in die periode toch bloed doneert, hebben we een uitstel van 4 maanden afgesproken. Na die periode weten we z/over-sanquin/dossiers/alle-donors-dezelfde-vrageneker dat als de bloedtests geen infectie hebben aangetoond, er ook geen infectie aanwezig is.

Meer weten?

Donorkeuring en mannen die seks hebben met mannen

Is het beleid voor bloeddonatie door mannen die seks hebben met mannen in Nederland anders dan in andere landen?

In Europa is het gevoerde beleid over bloeddonatie door mannen die seks hebben gehad met mannen verschillend per land. Een groeiend aantal landen sluit hen niet meer permanent uit voor bloeddonatie. Zij hanteren de regel dat mannen, wier laatste seksuele contact met een andere man minimaal twaalf maanden geleden is, in aanmerking kunnen komen voor bloeddonatie. Ditzelfde beleid is in 2016 ingevoerd in de Verenigde Staten en Canada. 

In Nederland krijgen alle donors sinds 1 januari 2024 dezelfde vragen over relevant risicogedrag Deze beleidswijziging maakt een einde aan het stellen van vragen die specifiek zijn gericht op mannen die seks hebben met mannen, terwijl veiligheid van bloedproducten behouden blijft.

Is het goed om te eten voor een bloeddonatie?

Eet (en drink) altijd goed voordat je bloed of plasma gaat geven. Dit maakt de kans op flauwvallen of duizeligheid kleiner.

Is het volgen van een dieet een probleem als ik wil doneren?

Dat hangt ervan af hoe snel je afvalt en wat je huidige gewicht is. Met de donorarts kun je bij de keuring of telefonisch bespreken wat in jouw situatie verstandig is. Als je vrij snel afvalt of je je niet voelt fit door je dieet, dan is er een grotere kans op klachten van duizeligheid of flauwvallen na je donatie. In dat geval stellen we je donatie liever uit zodat je er geen last van kunt krijgen.

Mocht er wel besloten worden om te doneren, dan blijft het van belang dat je voor je donatie wat gegeten hebt.

Is mijn zeldzame bloedgroep ook minder nodig?

Ja en nee. De bloedgroepen B en AB komen in Nederland minder vaak voor, respectievelijk acht en drie procent van de bevolking. Er zijn dus ook minder patiënten met deze bloedgroepen en de vraag vanuit de ziekenhuizen is dan ook evenredig minder. Bloedcellen zijn beperkt houdbaar en het streven is om al het bloed voor het verstrijken van de houdbaarheidsdatum een goede bestemming te geven. Sanquin heeft van deze zeldzamere bloedgroepen dan ook geen grote voorraden.

Wanneer twee patiënten met bloedgroep AB ieder meer dan tien zakjes bloed nodig hebben, kan er al een tekort dreigen. Dan is het wel heel belangrijk dat we extra donors met deze zeldzame bloedgroep in ons oproepbestand hebben staan die we kunnen oproepen. De regelmaat waarmee wordt opgeroepen is wel wat minder, maar u blijft zeker nodig. Een donor die graag wat regelmatiger wil geven, kan zich altijd aanmelden als plasmadonor. Plasma is lang houdbaar.

Is MijnSanquin een app?

MijnSanquin is als website bereikbaar via je browser op laptop, tablet of mobiel. MijnSanquin staat niet in de App Store of Google Play Store.  Je kunt de link naar MijnSanquin wel als 'App' op je startscherm zetten van je mobiele telefoon. Dat doe je zo:

Android
- Open Google Chrome
- Ga naar https://mijn.sanquin.nl/
- Druk rechtsboven op het menu met de drie puntjes en kies 'Toevoegen aan startscherm'
- Geef de snelkoppeling een naam en tik op 'Toevoegen'
- Er komt een icoon op je startscherm. Als je daarop klikt ga je direct naar de inlogpagina van MijnSanquin. 

iPhone
- Open Safari of Google Chrome
- Ga naar https://mijn.sanquin.nl/
- Klik op het icoontje 'Delen'. Dat is een vierkantje waar een pijl uitkomt, onderaan in je scherm.
- Kies 'Zet op beginscherm' - eventueel kun je de naam van de tegel nog veranderen.
- Er komt een icoon op je startscherm. Als je daarop klikt ga je direct naar de inlogpagina van MijnSanquin. 

Is MijnSanquin er ook als App?

MijnSanquin is als website bereikbaar via je browser op laptop, tablet of mobiel. MijnSanquin staat niet in de App Store of Google Play Store.  Je kunt de link naar MijnSanquin wel als 'App' op je startscherm zetten van je mobiele telefoon. Dat doe je zo:

Android

  1. Open Google Chrome
  2. Ga naar https://mijn.sanquin.nl/
  3. Druk rechtsboven op het menu met de drie puntjes en kies 'Toevoegen aan startscherm'
  4. Geef de snelkoppeling een naam en tik op 'Toevoegen'
  5. Er komt een icoon op je startscherm. Als je daarop klikt ga je direct naar de inlogpagina van MijnSanquin. 

iPhone

  1. Open Safari of Google Chrome
  2. Ga naar https://mijn.sanquin.nl/
  3. Klik op het icoontje 'Delen'. Dat is een vierkantje waar een pijl uitkomt, onderaan in je scherm.
  4. Kies 'Zet op beginscherm' - eventueel kun je de naam van de tegel nog veranderen.
  5. Er komt een icoon op je startscherm. Als je daarop klikt ga je direct naar de inlogpagina van MijnSanquin.