Veelgestelde vragen

Je cholesterolwaarde heeft geen invloed heeft op de kwaliteit en de veiligheid van het bloed. Met een verhoogde cholesterolwaarde mag je bloed geven, tenzij je een aandoening hebt aan je hart of bloedvaten. Een verhoogde cholesterolwaarde kan wel nadelig zijn voor je gezondheid. Informeer bij je huisarts als je vragen hebt over je cholesterol. Omdat je huisarts je meestal goed kent, kan hij inschatten of een cholesterolbepaling voor jou noodzakelijk is.

Bij het inloggen kom je terecht op het domein b2clogin.com. Voor het inloggen gebruiken we een veilige dienst van Microsoft. Zo zorgen we voor een veilige manier van inloggen, waardoor alleen jij je gegevens kunt zien.

Voor bloeddonors en bloedproducten gelden andere standaarden en andere wet- en regelgeving (ook op Europees niveau) dan voor weefseldonors. Er wordt dus met twee maten gemeten omdat dit ook wezenlijk andere donatiesoorten zijn. Er is een aantal redenen voor de verschillende wetgeving. Bij weefseldonatie (zoals orgaandonatie) is er sprake van maatwerkselectie en bovendien is er sprake van schaarste. De weefseldonor moet een zo goed mogelijke match zijn met de uiteindelijke ontvanger en wordt via een intensieve, langdurige procedure geselecteerd voor één specifieke patiënt die de transplantatie nodig heeft. Bloedproducten worden uit voorraad geleverd; deze zijn afkomstig van een grote groep donors die allemaal worden onderworpen aan een algemene, maar zorgvuldige selectie. De bloedproducten zijn geschikt voor algemeen gebruik bij patiënten die transfusie nodig hebben.

Al het gedoneerde bloed testen we op vijf infectieziekten, die via bloed overdraagbaar zijn: hiv, hepatitis B, hepatitis C, hepatitis E en syfilis. Het bloed van nieuwe donors testen we ook op HTLV-I/II.

De verwekkers van deze zes ziekten kunnen lang, soms levenslang, in het bloed aanwezig blijven. Wanneer een virus of bacterie in je bloed zit, ben je een drager van de ziekte. Hiervan merk je zelf soms helemaal niets, maar je bloed is wel besmet. Sanquin staat voor een veilige bloedvoorziening: zowel voor de donor als voor de patiënt.

Wanneer blijkt dat je besmet bent met één van deze zes infectieziekten, dan lichten we je altijd in.

Je bloed bestaat voor ongeveer de helft uit plasma. Plasma bestaat voornamelijk uit vocht en eiwitten. De andere helft bestaat uit bloedcellen (rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes).

We hebben vooral bloed nodig voor mensen die tijdens een zware operatie of een ongeval bloed hebben verloren. Er zijn ook ziektes en behandelingen, zoals leukemie en chemotherapie, die het bloed of het aanmaken van bloedcellen aantast. Ook in deze gevallen heeft een patiënt bloedproducten nodig.

Plasma uit plasmadonaties wordt voor het grootste deel gebruikt voor de productie van plasmageneesmiddelen. Die zijn onmisbaar om patiënten met stoornissen aan hun afweer of bloedstolling te behandelen.

Sanquin kan deze plasmageneesmiddelen niet zelf produceren. Plasmadonaties worden daarom voor het grootste deel verkocht aan een farmaceutisch bedrijf die het verwerkt tot plasmageneesmiddelen en deze beschikbaar maakt voor Nederlandse patiënten. De Nederlandse markt voor plasmageneesmiddelen is toegankelijk voor internationale, commerciële farmaceuten. Deze plasmageneesmiddelen worden zodoende tegen marktconforme, commerciële prijzen verkocht. Lees hier meer.

We kunnen ons natuurlijk voorstellen dat je je wat slap kunt voelen na een donatie. Neem je tijd om even bij te komen in het donorcafé (en een roze koek te eten) zoals iedere donor dat doet.

Zorg ervoor dat je op de dag van de donatie geen grote lichamelijke inspanningen doet. Als dit onderdeel is van jouw werkzaamheden, probeer jouw donatie dan aan het einde van je werkdag te plannen.

Een tekort aan bloedplaatjes wordt trombocytopenie genoemd en kan allerlei oorzaken hebben. Als er klachten door ontstaan, gaat dat meestal om spontane bloedingen (bloedneuzen, blauwe plekken). 

Met Rhesus D-negatief wordt bedoeld dat je een bepaald antigeen, genaamd Rh D, niet hebt. Dat antigeen is een eiwit dat op de oppervlakte van de rode bloedcellen kan zitten. Dit werd vroeger ook wel de rhesusfactor genoemd. Als je Rhesus-D positief bent, heb je dat antigeen wel. 

Bij een teveel aan bloedplaatjes wordt gesproken van trombocytemie. Het beenmerg maakt in dit geval te veel bloedplaatjes aan. Dit geeft meestal geen klachten.   

Houd je arm omhoog en oefen lichte druk uit op de wond met drie vingers. Leg daarna een nieuw drukverband aan.

Je kunt je vraag, opmerking, suggestie of klacht aan ons doorgeven op verschillende manieren:

• Bel het Donor Service Center op 088-730 8686
• Vul ons contactformulier in.
• Haal een papieren klachtenformulier op bij jouw Bloedbank.

Alleen op deze manier kunnen we te weten komen wat er bij je leeft en kunnen we proberen iets voor je te doen.

Kaartje2go gaat zeer zorgvuldig om met jouw privacy. De adressen die je invoert, zijn en blijven van jou. Deze gegevens kunnen alleen door jou worden gebruikt. Ze geven de adressen aan geen enkele partij door. Voor je eigen gegevens geldt hetzelfde.

Als de bloedgroepen van donor en ontvanger niet passend zijn, reageren antistoffen tegen de bloedgroepantigenen en dit leidt tot hemolyse, oftewel afbraak van de rode cellen. Dit heeft ernstige gevolgen voor de patiënt.

Als je tijdens de onderzoeksperiode onverwacht stopt met menstrueren, dan worden de gegevens die op dat moment verzameld zijn wel gebruikt voor het onderzoek. Je kunt dan aangeven om geen automatische herinneringen meer te ontvangen voor het invullen van de vragenlijst als je onverwachts bent gestopt met menstrueren.

Je beslist zelf of je jouw donaties beschikbaar wilt stellen voor genoemde toepassingen. Dit is vanzelfsprekend volledig vrijwillig. Als je besluit niet mee te doen hoef je hiervoor geen reden op te geven. Je kunt dan “gewone” donor blijven, waarbij je bloeddonatie voor de directe behandeling van patiënten wordt gebruikt.

Als je na donatie terugkomt op je beslissing om je serum voor deze toepassingen beschikbaar te stellen, kun je Sanquin vragen je bloed te laten vernietigen. Voor zover het serum nog niet verder verwerkt of gebruikt is, zal het op jouw verzoek vernietigd worden.

De app ‘Ik geef bloed’ is vervallen in augustus 2023.

Er worden nu geen wijzigingen/verbeteringen meer doorgevoerd. Je kunt vanaf nu gebruikmaken van het veilige en gebruiksvriendelijke MijnSanquin voor alle bloed- en plasmadonors. Hierin worden automatisch je donatiegegevens opgeslagen (vanaf 2005).

Het volbloed dat je doneert wordt op de dag na afname verder verwerkt tot serum. Het wordt dan ingevroren bewaard.

Voor serumoogdruppels wordt het serum verder verwerkt. Er worden miniatuur druppelflesjes voor oogdruppels gevuld. Deze oogdruppels worden daarna uitgeleverd aan ziekenhuizen. Daar worden patiënten ermee behandeld.

Voor serum voor celkweken wordt het serum van verschillende donors bij elkaar gevoegd. Het wordt daarna in het laboratorium in kleine hoeveelheden toegevoegd aan de vloeistof waarin de cellen gekweekt worden. Voordat de cellen in een infuus aan de patiënt worden toegediend wordt de kweekvloeistof weggewassen.  Voor alle verschillende toepassingen wordt het serum binnen 4 jaar na donatie gebruikt.

Het gebruik van serum voor serumoogdruppels, celkweek of wetenschappelijk onderzoek kan informatie opleveren die weer kan worden gebruikt om een betere behandeling van patiënten mogelijk te maken. Deze informatie kan ook worden gebruikt voor wetenschappelijke publicaties. Voor sommige onderzoeken kan extra informatie over de donor worden gevraagd, zoals gegevens over leeftijd en geslacht. Sanquin Bloedbank levert bloedproducten altijd zonder naam van de donor. De aanvrager weet dus niet van welke donor de donatie afkomstig is. De bloedbank stelt deze informatie ook niet beschikbaar.

De gegevens die je invult worden verwerkt door betaalplatform Mollie. Mollie verwerkt jouw persoonsgegevens omdat je gebruik maakt van de diensten van Mollie en/of omdat je jouw persoonsgegevens zelf direct aan Mollie verstrekt. Meer informatie vind je in de privacyverklaring van Mollie: https://www.mollie.com/nl/privacy

Jouw gedoneerde bloed wordt de dag na afname verder verwerkt tot serum en dan ingevroren bewaard tot het gebruikt gaat worden. Het serum wordt onder code geleverd aan de onderzoekers. Zoals dat bij alle uitgegeven bloedproducten het geval is, kan de onderzoeker niet achterhalen van welke donor het bloed afkomstig is.

Het serum wordt door de onderzoeker toegevoegd aan de vloeistof waarin de cellen gekweekt worden. Na beëindiging van het experiment of als de cellen in een infuus aan de patiënt worden toegediend, wordt de kweekvloeistof weggewassen. Al het serum wordt opgebruikt bij het kweken van cellen.

Je kunt als serumdonor de toestemming voor gebruik in onderzoek te allen tijde intrekken. Voor zover het serum nog niet gebruikt is, zal het op verzoek vernietigd worden.

Er komt geen extra informatie beschikbaar die van belang kan zijn voor je gezondheid. Er vindt over de resultaten van het gebruik naar de donor geen terugkoppeling plaats.

De donorarts neemt de (medische) vragenlijst met je door. De donorarts let er op dat het geven van bloed veilig is en niet schadelijk voor jouw gezondheid. Tijdens dit gesprek meten we ook je bloeddruk, bepalen we je gewicht en meten we het hemoglobinegehalte in je bloed.

Na het gesprek met de donorarts neemt de donor-assistent een aantal buisjes bloed bij je af voor het testen van je bloed.

Het woord bloedgroep betekent letterlijk dat een bepaald erytrocytenantigeen - een molecuul op de buitenkant van de rode bloedcel - slechts bij een bepaalde groep mensen voorkomt. Daardoor kunnen mensen na een transfusie met bloed van een ander individu antistoffen maken tegen bloedgroepantigenen die op het donorbloed aanwezig zijn, maar op het eigen bloed ontbreken. In het ergste geval reageren die antistoffen met de antigenen zodanig dat de rode cellen worden afgebroken (hemolyse), met alle gevolgen van dien voor de patiënt. Daarom moeten de rode bloedcellen van de donor en de ontvanger zo goed mogelijk bij elkaar passen.

Sanquin bestaat in 2018 20 jaar. Aanleiding om bloed- en plasmadonors te bedanken voor de afgelopen 20 jaar. Zonder hun gulle gift is Sanquin niet in staat om patiënten te helpen. In de week van 26 tot en met 30 november 2018 vieren we 20 jaar met de donor op alle (in deze week) geopende afnamelocaties, zowel vast als mobiel.

De viering wordt gecombineerd met de lancering van de Bloedmooi campagne, de nieuwe Donor-Werft-Donor (DWD) wervingscampagne. Donors kunnen via de website het nieuwe Bloedmooi wervingspakket bestellen. Hierin zitten middelen die donors kunnen gebruiken om nieuwe donors te werven.

Witte bloedcellen worden leukocyten genoemd en zijn belangrijk voor het immuunsysteem. Ze beschermen het lichaam tegen schadelijke stoffen zoals virussen, bacteriën, schimmels, parasieten en gisten. Ook helpen witte bloedcellen mee met het opruimen van afgestorven cellen.  

Sanquin zoekt nieuwe donors. We werven voortdurend mannen en vrouwen in alle leeftijden en met westerse en niet-westerse achtergronden. De game-wereld is nieuw voor ons, maar elke donor telt voor ons: we hopen dus van harte dat jij ook donor wordt. Samen met de donors zorgen we voor een beter leven van 100 duizenden patiënten. We hebben jouw bloed nodig om ook in de toekomst levens te redden. Misschien wel die van jouw vriend, vriendin of een familielid.

Een normale waarde van de witte bloedcellen is 4-10 × 10^9/l. [Zie Nederlandse Vereniging voor Klinische Chemie en Laboratoriumgeneeskunde] 

Een tekort aan witte bloedcellen, leukopenie of leukocytopenie genoemd, kan worden veroorzaakt door infecties zoals de griep. Een andere mogelijke oorzaak is een minder werkend beenmerg, zoals bij bepaalde medicijnen, chemotherapie of chronische bloedziekten. De gevolgen van leukocytopenie kunnen mild tot ernstig zijn.  

De referentiewaarde van trombocyten is tussen de 150 en 450 x 10^9/liter. [Zie Nederlandse Vereniging voor Klinische Chemie en Laboratoriumgeneeskunde] 

Je account is beschermd met een wachtwoord. Elke keer dat je inlogt krijg je ook een e-mail met een code toegestuurd om in te voeren. Dat is de verificatiecode. Zo is je account dubbel beschermd met je vaste wachtwoord plus een wisselende code.

De actiecode is geldig voor een kaart incl. postzegel en heeft een maximale waarde van € 5,00.

Bloedgroep AB-negatief komt het minst voor in Nederland. 0,5% van de Nederlanders heeft deze bloedgroep. 

De ziekte van Creutzfeldt-Jakob (CJD) is een zeldzame, ongeneeslijke hersenziekte. Bij de start van de ziekte worden klachten zoals geheugenproblemen en stijfheid gezien. Dat begint sluipend en wordt steeds heviger. In een later stadium komen gedragsveranderingen en dementie voor. Ook blindheid en niet meer kunnen spreken komen voor. De bewegingen worden schokkerig en ongecontroleerd. Uiteindelijk wordt iemand volledig afhankelijk van hulp en overlijdt aan de ziekte.     

CJD wordt veroorzaakt door een lichaamseigen eiwit. De ziekte komt gemiddeld één keer per miljoen personen per jaar voor. 

In 1996 werd ontdekt dat het eiwit dat bij runderen BSE (oftewel gekkekoeienziekte) veroorzaakt, ook naar de mens overgedragen kan worden. Omdat deze ziekte lijkt op CJD, heeft deze ziekte de naam variant CJD gekregen. De reeds bekende ziekte wordt sindsdien klassieke CJD genoemd.   

Lees verder:  

• Hoe kan iemand de ziekte van Creutzfeldt-Jakob krijgen?
• Creutzfeldt-Jakob en bloed geven

DWD is een wervingsmethode waarbij donors anderen in hun omgeving enthousiasmeren om ook donor te worden.

Bloed geven
De tijd (ook wel interval genoemd) tussen twee bloeddonaties moet minimaal 56 dagen (acht weken) bedragen voor mannen, voor vrouwen is dat 122 dagen (vier maanden). De hersteltijd na een bloeddonatie is voor vrouwen namelijk langer.

Plasma geven
Je kunt (als plasmadonor) elke twee weken plasma geven.

Bloed geven
Vrouwen mogen maximaal drie keer per jaar bloed geven, mannen maximaal vijf keer per jaar. Hoe vaak je wordt opgeroepen hangt af van de bloedgroep die op een bepaald moment nodig is. Een patiënt krijgt bij voorkeur bloed van zijn eigen bloedgroep. We hebben daarom alle bloedgroepen hard nodig.
Bloeddonors met bloedgroep O-negatief worden soms extra vaak gevraagd bloed te geven. De bloedgroep O-negatief wordt relatief veel gebruikt in ziekenhuizen, omdat deze bloedgroep in noodgevallen aan iedere patiënt gegeven kan worden.

Plasma geven
Je kunt tot 26 keer per jaar plasma geven, dit is voor mannen en vrouwen hetzelfde. Wil je minder vaak plasma geven dan mag dat natuurlijk ook. Omdat er veel plasma nodig is om alle patiënten te helpen, vinden we het fijn als je minimaal zes keer per jaar plasma geeft.

Van iedere donor wordt een aantal bloedgroepen bepaald. Dit betreft de bloedgroepen van de rode bloedcellen, waaronder de ABO- en de rhesus (D)-bloedgroep. Maar ook de witte bloedcellen

(leukocyten) en de bloedplaatjes (trombocyten) bezitten bloedgroepen. Het meest bekende bloedgroepsysteem van witte bloedcellen, stamcellen en bloedplaatjes is het HLA-systeem.

Van een deel van de bij Sanquin geregistreerde donors is de HLA-typering bekend. Deze HLA-typeringen geven Sanquin de mogelijkheid speciale bloedproducten te vervaardigen zoals HLA-getypeerd trombocytenconcentraat.

Iedere donor die de leeftijd van 65 jaar bereikt, wordt één keer per jaar door de donorarts gekeurd. Dit noemen we een seniorkeuring. Je wordt hier niet speciaal voor uitgenodigd, deze keuring vindt plaats als je naar de bloedbank komt met je oproep of afspraak. Boven de 65 jaar zijn er mogelijk meer risico’s voor je eigen gezondheid als je bloed of plasma geeft. Daarom beoordeelt de donorarts of je fit genoeg bent en geen klachten hebt die wijzen op hart- en vaatziekten. De donorarts stelt een aantal extra vragen naast de standaard vragenlijst. Dat kost ongeveer vijf minuten extra van je tijd.

Uitgebreid bloedonderzoek betekent dat er meerdere waarden worden gemeten. De aanvrager van het bloedonderzoek bepaalt wat er moet worden onderzocht. 

Het ferritinegehalte in het bloed is een goede maat voor de ijzervoorraad in je lichaam. Ferritine is een eiwit dat zorgt voor de binding van ijzer aan de rode bloedcellen en is nodig voor opslag van ijzer in de lever en in het beenmerg.

Wat is de functie van ijzer in het bloed?

Om hemoglobine (Hb) aan te maken is ijzer nodig. Hemoglobine zorgt voor het zuurstoftransport naar alle organen zodat ze goed werken. Maar als je niet genoeg ijzer hebt, kan dit op de lange termijn tot bloedarmoede leiden.

IJzervoorraad te laag, en nu?

Van een ijzertekort hoef je niet direct last te hebben, maar leidt dit tot bloedarmoede dan geeft dit meestal wel klachten. Klachten kunnen zijn vermoeidheid, spierzwakte, concentratieproblemen en hoofdpijn. Het is dan belangrijk om maatregelen te nemen om de ijzervoorraad weer op peil te krijgen. Om bloedarmoede voor te zijn, voeren we stapsgewijs - per groep afnamelocaties - een ferritinemeting in. Met de ferritinemeting houden we jouw ijzervoorraad goed in de gaten.

Bij iedere bloeddonatie geef je ongeveer 500 ml bloed.

Bij een plasmadonatie geef je maximaal 750 ml, dit is zonder het meerekenen van het antistollingsmiddel. De maximaal af te nemen hoeveelheid plasma hangt af van je geslacht, je lichaamsgewicht en je lengte.

Van iedere donor wordt een aantal bloedgroepen bepaald. Meestal betreft het bloedgroepen van de rode bloedcellen, waaronder de ABO- en de rhesus (D)-bloedgroep. Maar ook de witte bloedcellen (leukocyten) en de bloedplaatjes (trombocyten) bezitten bloedgroepen.

HLA staat voor Humaan Leucocyten Antigeen. Het HLA systeem is een bloedgroepsysteem van witte bloedcellen, stamcellen en bloedplaatjes. Het HLA systeem bestaat uit eiwitten die op de buitenkant van bloedplaatjes en andere bloed- en lichaamscellen zitten. Het HLA systeem speelt een rol bij het in gang zetten van een afweerreactie.

Bij transfusie van rode bloedcellen en plasma hoeft geen rekening gehouden te worden met het HLA systeem.

Bij bloedplaatjes moet soms wel rekening gehouden worden met het HLA systeem. Want bij sommige patiënten is een goede HLA-match van bloedplaatjes nodig om te voorkomen dat de donorbloedplaatjes versneld worden afgebroken.

Een donor moet minimaal 50 kilogram wegen. Als donor mag je maximaal 15% van je bloedvolume afstaan. Dat is in Europese regels vastgelegd, omdat uit onderzoek blijkt dat je tot die hoeveelheid veilig bloed of plasma kunt missen. Onze apparaten zijn afgesteld op het afnemen van 500 ml bloed en 500-820 ml plasma (afhankelijk van je geslacht, lengte en gewicht). Minder afnemen gaat niet. Dat betekent omgerekend naar de hoeveelheid bloed die een gemiddeld mens per kilogram lichaamsgewicht heeft, dat je minimaal 50 kg moet wegen.

Een donor moet minimaal 50 kilogram wegen. Als donor mag je maximaal 15% van je bloedvolume afstaan. Dat is in Europese regels vastgelegd, omdat uit onderzoek blijkt dat je tot die hoeveelheid veilig bloed of plasma kunt missen. Onze apparaten zijn afgesteld op het afnemen van 500 ml bloed en 500-820 ml plasma (afhankelijk van je geslacht, lengte en gewicht). Minder afnemen gaat niet. Dat betekent omgerekend naar de hoeveelheid bloed die een gemiddeld mens per kilogram lichaamsgewicht heeft, dat je minimaal 50 kg moet wegen.

Het Sanquin Research Fund is een zelfstandig ANBI fonds dat samen met bedrijven en andere partners geld inzamelt voor onderzoek op gebied van bloedgerelateerde aandoeningen. Het fonds financiert onderzoek dat ertoe zal leiden dat minder mensen ziek worden, én waardoor minder mensen afhankelijk zullen zijn van donorbloed.

Hb staat voor hemoglobine en een deel daarvan bestaat uit ijzer. Omdat hemoglobine zuurstof en koolstofdioxide vervoert in je lichaam, zegt de Hb-waarde iets over het vermogen van je bloed om zuurstof te vervoeren. 

Na een bloeddonatie daalt je Hb-waarde een beetje. Daarom meten we voor iedere donatie je Hb-waarde door middel van een vingerprik om te zien of je genoeg reserve Hb hebt zodat zo’n daling geen probleem zou moeten zijn.

De ferritinewaarde in je bloed is een maat voor de totale ijzervoorraad in je lichaam. Vanuit deze voorraad wordt na een donatie je Hb weer aangevuld, maar dan moet er wel voldoende ijzervoorraad aanwezig zijn. Dat is de reden dat we met enige regelmaat bij bloeddonors ook de ferritinewaarde meten. Als dat te laag is, dan stellen we de periode tot de volgende donatie iets langer uit. Hiermee voorkomen we dan dat op den duur ook het Hb gaat dalen. De hoogte van het ferritinegehalte is van belang voor de langere termijn en hoeft daarom ook niet iedere keer gemeten te worden.

IJzer is een bouwsteen van hemoglobine. Bloedarmoede is een tekort aan hemoglobine, maar een ijzertekort veroorzaakt niet altijd bloedarmoede. Iemand kan een ijzertekort hebben, maar toch een goede Hb-waarde. Bij een ijzertekort kan de aanmaak van hemoglobine lastiger worden en daardoor kan er een tekort aan het eiwit hemoglobine ontstaan. Zowel een ijzertekort als bloedarmoede kunnen bestaan zonder dat diegene daar klachten van heeft.  

Hemoglobine (Hb) vervoert zuurstof en koolstofdioxide door het lichaam en zorgt dat het bij je organen terecht komt. IJzer is een bouwstof van hemoglobine. In de volksmond worden hemoglobine en ijzer wel door elkaar gebruikt, maar het is niet hetzelfde.