Sanquin bewaakt de kwaliteit en veiligheid van de bloedproducten en plasmageneesmiddelen die zij levert. Zo moet worden voorkomen dat ziekteverwekkers worden overgedragen van donor aan patiënt. Om dergelijke verspreiding te voorkomen en om de veiligheid van patiënten te bewaken, vullen donors bij elke donatie een vragenlijst in over risicogedrag. Indien er een significant verhoogd risico is op infectieziektes, worden donors door Sanquin uitgesteld van donatie. Daarnaast test Sanquin het bloed van donors op bloedoverdraagbare infecties.
Een lastig vraagstuk dat zich hierbij al jaren voordoet, is dat infecties met hepatitis, syfilis en hiv in Nederland 25 tot 100 keer zo vaak voorkomen bij mannen die seks hebben gehad met mannen (MSM). Toepassing van de algemene epidemiologische regels die de verspreiding van bloedoverdraagbare infecties moeten vermijden, leiden om die reden tot een situatie waarin MSM anders worden behandeld dan andere groepen. In individuele gevallen kan dit leiden tot pijnlijke situaties, vooral voor diegenen uit de MSM-groep die zich belangeloos en uit medemenselijkheid aanmelden als donor.
Sanquin onderkent en begrijpt ten volle de verontwaardiging die dit bij individuele donors teweeg kan brengen. Daarom onderzoekt Sanquin continu hoe discriminatie op risicogedrag kan worden verminderd of voorkomen, zonder het risico op verspreiding van gevaarlijke infectieziektes te vergroten. Dit leidde al eerder tot versoepeling van de uitsteltermijnen voor bloeddonatie van MSM. Voor plasma doneren zullen voor MSM dezelfde regels worden ingevoerd. Daardoor zullen zij nu ook plasma kunnen geven.
Verschillende mogelijkheden, zoals pathogeenreducerende processtappen en beschikbaarheid van recombinante medicatie, maar ook internationale ontwikkelingen in de markt voor plasmageneesmiddelen, maken deze stap nu mogelijk. Daarnaast blijft Sanquin onderzoeken welke volgende stappen mogelijk zijn.
Plasma
Ongeveer de helft van bloed bestaat uit plasma. Dit is de waterige vloeistof met eiwitten en hormonen die lichaamsprocessen aansturen, zoals afweer en bloedstolling. Stollings-eiwitten, antistoffen en andere eiwitten kunnen worden gewonnen uit plasma en worden verwerkt tot geneesmiddelen. Patiënten met stoornissen in afweer of bloedstolling worden daarmee geholpen. Een recent voorbeeld is de zoektocht naar effectiviteit van specifieke anti-COVID-19-antistoffen uit bloedplasma.