menu

Wat is hemoglobine (Hb)?

Hemoglobine - afgekort ‘Hb’ - is een eiwit in je bloed dat zuurstof van je longen naar de rest van je lichaam vervoert. Tegelijkertijd voert het de afvalstof koolstofdioxide (CO2) af van je bloedbanen naar je longen waarna je het uitademt. In elke rode bloedcel zitten ongeveer 270 miljoen Hb-moleculen die zorgen voor de rode kleur van je bloed. Op deze pagina lees je wat de normale waarde voor je hemoglobine is en wat het gevolg is van een te hoog of te laag gehalte. Ten slotte vertellen we wat de impact van doneren op je Hb-waarde is.

Hemoglobine normaalwaarde

Een normaal hemoglobinegehalte ligt bij mannen tussen de 8,5 en 11 millimolen per liter en bij vrouwen tussen de 7,5 en 10 millimolen per liter. Bij zwangere vrouwen mag de waarde na 30 tot 32 weken zwangerschap 6,3 millimolen per liter zijn.

Hemoglobine te laag

Als je Hb-waarde lager is dan normaal, dan heb je misschien bloedarmoede. Het gaat hierbij niet om een tekort aan bloed, maar om te weinig hemoglobine. Het bloed kan dan te weinig zuurstof vervoeren. Dit kan klachten geven als moeheid, duizeligheid, hoofdpijn en kortademigheid. Een lage Hb-waarde is meestal erfelijk bepaald, maar kan ook komen door bloedverlies of een tekort aan ijzer, vitamine B12 of foliumzuur. Vaak doneren kan ook een oorzaak zijn van een lage hemoglobinewaarde.  Je hemoglobine verhogen kan door het eten van voedsel waar veel ijzer, vitamine B12 of foliumzuur in zit of via een medische ingreep. Overleg dit met je huisarts.

Hemoglobine te hoog

Heb je een hogere Hb-waarde dan normaal, dan is je zuurstofhuishouding in orde maar is je bloed dikker en stroperiger. Hierdoor kunnen aderen dichtslibben en loop je een verhoogd risico op een infarct. Een hoge Hb-waarde is meestal erfelijk bepaald, maar kan ook komen door longziekten, roken of verblijf op grote hoogte. Aderlating kan een oplossing zijn om je hemoglobine te verlagen. Hierbij wordt een bepaalde hoeveelheid bloed afgenomen om het ijzergehalte in je bloed naar beneden te brengen. Deze medische ingreep wordt uitgevoerd door een ziekenhuis en kan alleen na overleg met je huisarts.

Misschien vind je dit ook interessant

  • Wat zegt de hemoglobine waarde (Hb-waarde)?

    De hemoglobinewaarde (Hb-waarde) vertelt hoeveel hemoglobine er in je bloed zit. Dat is een eiwit dat zuurstof en koolstofdioxide door je lichaam vervoert. Een te lage hemoglobinewaarde kan een oorzaak zijn van bloedarmoede, waardoor het bloed te weinig zuurstof vervoert. Bij een te hoge hemoglobinewaarde is er voldoende zuurstof in het bloed, maar is het bloed dikker en stroperiger dan bij een normale hemoglobinewaarde.

  • Waar wordt hemoglobine geproduceerd?

    Het beenmerg in je borstbeen, de ribben en het bekken produceert rode bloedcellen. Ongeveer een derde van het totale cel volume van een rode bloedcel is hemoglobine. Je nieren maken een hormoon (erytropoëtine) aan dat het beenmerg stimuleert rode bloedcellen te maken.

  • Welk orgaan zorgt voor de afbraak van hemoglobine?

    Hemoglobine zit in de rode bloedcellen en deze cellen leven 100-120 dagen. Daarna zorgen de milt en lever voor de afbraak van verouderde rode bloedcellen.

  • Welke soorten hemoglobine zijn er?

    Er zijn verschillende soorten hemoglobine. Volwassen mensen hebben voornamelijk hemoglobine A, wat uit twee alfaketens en twee betaketens bestaat. Hieraan hangen heemgroepen, waarin ijzer zit. Zuurstof en koolstofdioxide kunnen zich daaraan binden om door het lichaam vervoerd te worden.

  • Hoe snel wordt hemoglobine aangemaakt?

    Hemoglobine zit in rode bloedcellen. De rode bloedcel ontstaat in 6 dagen. Per seconde maakt je lichaam 2-3 miljoen nieuwe rode bloedcellen aan, met hierin hemoglobine.

Hoe hoog moet je Hb zijn om bloed of plasma te geven?

Bij een man moet de Hb-waarde minimaal 8,4 millimol per liter zijn. Bij een vrouw ligt de ondergrens lager, namelijk op 7,8 millimol per liter.

Bij plasma doneren ligt de ondergrens lager dan bij bloed doneren, omdat je het merendeel van je rode bloedcellen terug krijgt tijdens het doneren. Hierdoor daalt je Hb-waarde nauwelijks. Mannelijke plasmadonors moeten minstens een Hb-waarde van 8,1 millimol per liter hebben om te doneren. Bij vrouwen is dat 7,5 millimol per liter.

Voor elke donatie meten we bij de Bloedbank je waardes met een vingerprik om te controleren of het veilig is voor jou om te doneren. Als uit dit bloedonderzoek blijkt dat je onder de ondergrens zit, wordt je donatie tijdelijk uitgesteld. Wanneer je Hb-waarde te hoog is, is het juist goed om te doneren.

Misschien vind je dit ook interessant

  • Wat is ferritine en wat heeft dat te maken met hemoglobine?

    Ferritine is een eiwit dat ijzer opslaat in je lichaam. De hoeveelheid ferritine in je bloed zegt iets over de hoeveelheid ijzer in je lichaam. Als je ferritinewaarde te laag is, heb je te weinig ijzer in je lichaam. Het kan dan moeilijker voor je lichaam zijn om hemoglobine aan te maken. Daarom stellen we je donatie uit bij een te lage ferritinewaarde. Lees meer over ferritine. 
     

  • Mag ik bloed of plasma doneren als ik hemochromatose (ijzerstapeling) heb?

    Ja, maar er gelden wel speciale voorwaarden. Bekijk hiervoor onze FAQ over chromatose

  • Wat is het verschil in de meting tussen Hb-waarde en ferritinegehalte?

    Hb staat voor hemoglobine en een deel daarvan bestaat uit ijzer. Omdat hemoglobine zuurstof en koolstofdioxide vervoert in je lichaam, zegt de Hb-waarde iets over het vermogen van je bloed om zuurstof te vervoeren. 

    Na een bloeddonatie daalt je Hb-waarde een beetje. Daarom meten we voor iedere donatie je Hb-waarde door middel van een vingerprik om te zien of je genoeg reserve Hb hebt zodat zo’n daling geen probleem zou moeten zijn.

    De ferritinewaarde in je bloed is een maat voor de totale ijzervoorraad in je lichaam. Vanuit deze voorraad wordt na een donatie je Hb weer aangevuld, maar dan moet er wel voldoende ijzervoorraad aanwezig zijn. Dat is de reden dat we met enige regelmaat bij bloeddonors ook de ferritinewaarde meten. Als dat te laag is, dan stellen we de periode tot de volgende donatie iets langer uit. Hiermee voorkomen we dan dat op den duur ook het Hb gaat dalen. De hoogte van het ferritinegehalte is van belang voor de langere termijn en hoeft daarom ook niet iedere keer gemeten te worden.

  • Mag ik bloed of plasma doneren als ik zwanger ben?

    Als je zwanger bent, mag je helaas geen bloed of plasma doneren. Dat mag pas 6 maanden na het einde van je zwangerschap. De maanden beginnen te tellen na je bevalling, miskraam of abortus.

  • Mag ik doneren als ik ongesteld ben?

    Ja, je kunt bloed of plasma bij ons doneren als je ongesteld bent. Kijk wel even of je je fit genoeg voelt, anders is het fijner om te wachten tot je menstruatie voorbij is. Doneren als je ongesteld bent kan namelijk zorgen voor duizeligheid, omdat je al bloed verliest door je menstruatie.

Donor worden?

Wil je je hemoglobinewaarde laten meten om te weten of je mag doneren? Meld je dan aan als donor.