Jouw bloed: een levende tijdscapsule
Wist je dat elke druppel bloed die door je aders stroomt een schat aan informatie bevat over jouw unieke verhaal? Het vervoert duizenden verschillende moleculen die inzicht kunnen geven in je gezondheid, je geschiedenis en zelfs je woonomgeving.
Wat je allemaal in een druppel bloed kunt aflezen
- of je heel vet hebt gegeten;
- of je alcohol hebt gedronken;
- of je medicijnen slikt, en of je ze wel goed inneemt;
- of je drugs gebruikt;
- of je recent een hartinfarct hebt gehad;
- of je bloedarmoede hebt;
- of je ontstekingswaarden hoog zijn;
- of je (pre-)diabetes hebt.
Historisch archief
Behalve een momentopname, vormt je bloed ook een historisch archief. Je bloed bevat sporen van je voeding, sporen van de lucht die je hebt ingeademd, van het water uit de kraan, van je ouders, je grootouders, en verre voorouders. En als je het nog verder wil terugvoeren, van sterrenstof. Je bloed gaat miljoenen, miljarden jaren terug.
Dagboek van je immuunsysteem
Als je lichaam heeft gevochten tegen virussen en bacteriën vind je dat vaak terug in je bloed. Een belangrijke groep infecties laat jaren later nog zijn sporen na. Denk aan kinderziektes als mazelen, rode hond, bof en waterpokken. Aan je antistoffen en geheugencellen kun je aflezen welke ziektes je hebt doorgemaakt, of waartegen je gevaccineerd bent. Het vormt een klein dagboek van je immuunsysteem.
DNA, je genetische blauwdruk
In de kern van je cellen ligt je DNA, je persoonlijke en blijvende code. Daarmee kun je mensen identificeren, verloren familie terugvinden of verdachten oppakken. Door de DNA-code te lezen kunnen artsen erfelijke ziektes herkennen, en aanknopingspunten vinden om een behandeling te ontwikkelen. Op het DNA kun je de codes voor je bloedgroepen vinden. Bij een zwangere vrouw komt er altijd een beetje DNA van de baby in haar bloed terecht. Dat hele kleine beetje is voldoende om de bloedgroep van haar ongeboren kind te bepalen. Knap hè?
Sporen van een transfusie
Bloedcellen hebben een beperkte levensduur. Krijg je een transfusie, dan worden de cellen die je hebt ontvangen van een donor na enige tijd afgebroken. Toch kan ook een transfusie sporen achterlaten in je historisch archief. Dat gebeurt als de bloedgroepen van patiënt en donor niet voldoende overeen komen en de patiënt antistoffen aanmaakt tegen een voor hem lichaamsvreemde bloedgroep van de donor. Die antistoffen kunnen een gevaarlijke afweerreactie geven. Daarom wil Sanquin bij de donors zoveel mogelijk bloedgroepen in kaart brengen. Er zijn er een kleine 400! Op die manier kunnen we voor elke patiënt de beste bloedmatch beschikbaar hebben.