Serum geven voor oogdruppels

Veelgestelde vragen

• Wat is serum?

  Serum is de vloeistof die overblijft als bloed stolt. Serum bevat diverse eiwitten, waaronder groeifactoren. Qua samenstelling lijkt serum erg op traanvocht. De groeifactoren in het serum kunnen wondjes op het hoornvlies herstellen en blijvende schade voorkomen.

• Waarom worden deze oogdruppels van donorserum gemaakt?

  Voorheen was het alleen mogelijk om oogdruppels te maken van serum van de patiënt zelf (autoloog serum). Voor veel patiënten is een halve liter bloed afnemen echter te belastend, aangezien ze vaak moeten terugkomen voor deze behandeling. Daarnaast kan niet elk ziekenhuis deze oogdruppels bereiden. Soms kan het eigen serum antistoffen bevatten, wat weer een negatieve invloed heeft op de oogaandoening. Voor deze patiënten zijn serumoogdruppels van allogeen serum - serum van een donor - de oplossing. Daarom bereidt Sanquin deze oogdruppels van serum uit donorbloed.

• Ik word gevraagd om vier keer per jaar te komen, waarom is dat?

  Om te kunnen voldoen aan de vraag naar serumoogdruppels, streven wij ernaar om je vier keer per jaar uit te nodigen voor een donatie. Er geldt voor deze donaties een quarantaineperiode van vier maanden. De donatie kan pas voor verwerking worden vrijgegeven als er opnieuw wordt gedoneerd en de testen op infectieziekten nog steeds negatief zijn. In dat geval weten we pas zeker dat de eerder gedane donatie bruikbaar is voor serumoogdruppels.

  Het is dus van belang dat je een aantal keer per jaar komt, zodat je donaties die in quarantaine zijn geplaatst ook kunnen worden gebruikt voor het maken van oogdruppels.

• Hoe werkt serum geven?

  Het geven van bloed voor serumoogdruppels werkt hetzelfde en duurt even lang als een normale bloeddonatie, namelijk ongeveer tien minuten. We nodigen een donor minimaal vier keer per jaar uit om bloed te geven voor serum.

  Omdat het oog erg vatbaar is voor een herpesvirusinfectie, wordt je bloed naast de gebruikelijke testen nog aanvullend getest op een aantal herpesvirussen.

  Verder is het enige verschil dat het bloed wordt opgevangen in een zak zonder antistollingsmiddel, een zogeheten “droge zak”. Het bloed in de zak stolt daardoor en wat overblijft is ongeveer een kwart liter serum (280 ml) waar oogdruppels van worden gemaakt. De rode cellen zijn hierdoor helaas niet meer bruikbaar voor transfusie.

• Hoeveel patiënten kan ik helpen met mijn donatie?

  Van één donatie maken we ongeveer 1.500 doseringen oogdruppels. Dit is voldoende om één patiënt een jaar lang te kunnen behandelen. Met vier donaties per jaar help je dus vier patiënten een jaar lang!

• Kan ik serum geven naast mijn reguliere bloed- of plasmadonaties?

  Het is niet mogelijk om naast bloed- of plasmadonaties ook serum te doneren. Wanneer je serum wilt geven, zetten wij je in ons systeem om naar serumdonor en wordt je hiervoor uitgenodigd. Natuurlijk kun je altijd weer bloed- of plasmadonor worden wanneer het geven van serum niet bevalt.

• Heb ik bij een serumdonatie meer/minder last dan bij een bloeddonatie?

  Nee, bloed geven voor serum is gelijk aan een “gewone” bloeddonatie.

  Omdat het oog erg vatbaar is voor een herpesvirusinfectie, wordt je bloed naast de gebruikelijke testen nog aanvullend getest op een aantal herpesvirussen.

• Gaat Sanquin deze oogdruppels verkopen en/of eraan verdienen?

  De serumoogdruppels worden door Sanquin verkocht. Het product valt, zoals alle bloedproducten, onder de prijsstelling van VWS en wordt geleverd op een not-for-profit basis. Om die reden verkoopt Sanquin het product niet met een vooraf gestelde winstmarge en wordt er dus geen winst gemaakt.

• Ik wil niet dat mijn donatie hiervoor gebruikt wordt, kan ik dit aangeven?

  Alleen wanneer je je aanmeldt als serumdonor stem je ermee in dat Sanquin de donatie voor dit doeleinde inzet. Indien je niet wil dat je donatie verwerkt wordt tot serumoogdruppels, kun je gewoon bloed of plasma blijven geven.

• Waarom kan plasma niet voor oogdruppels worden gebruikt?

  Door het stolproces bevat het serum allerlei eiwitten die wondgenezing bevorderen. Deze eiwitten ontbreken in plasma en dit is daarom minder effectief gebleken.

• Ik heb ook last van droge ogen, kan ik voor mijzelf - of voor familie - doneren?

  Het is niet mogelijk om specifiek voor jezelf of familie te doneren. Sanquin zamelt serum van donors in en verwerkt deze tot oogdruppels. De oogdruppels worden enkel voorgeschreven door oogartsen uit het ziekenhuis. Wanneer iemand last heeft van extreem droge ogen, kan diegene met zijn of haar oogarts overleggen bij welk middel hij of zij gebaat is.