Klassieke vorm van Creutzfeldt-Jakob
De klassieke vorm van de ziekte van Creutzfeldt-Jakob is een zeldzame hersenziekte. Sinds 1995 stellen we elke donor vragen in verband met deze ziekte. We vragen o.a. of je in het verleden behandeld bent met groeihormonen en schildklierstimulerende hormonen van menselijke oorsprong. Groeihormoon van menselijke oorsprong is sinds 1985 in Nederland niet meer in de handel. Er zijn geen gevallen bekend waarbij de klassieke CJD door bloedtransfusie is overgedragen, maar we kunnen theoretisch de mogelijkheid dat het gebeurt niet uitsluiten.
Variant ziekte van Creutzfeldt-Jakob
Sanquin hanteert een aantal regels om besmetting met de variant ziekte van Creutzfeldt-Jakob te voorkomen. In 1996 werd bij mensen een variant op de ziekte van Creutzfeldt-Jakob (vCJD) ontdekt. Deze nieuwe hersenziekte wordt waarschijnlijk veroorzaakt door het eten van rundvleesproducten die met BSE (‘gekkekoeienziekte’) zijn besmet. Er zijn aanwijzingen dat ook erfelijke aanleg een rol speelt bij het krijgen van de ziekte.
Verenigd Koninkrijk
De meeste vCJD-gevallen deden zich tot nu toe voor in het Verenigd Koninkrijk. Ook op het Europese vasteland zijn inmiddels gevallen geconstateerd. Bij de variant-CJD is de overdracht via bloedtransfusie bij de mens wel voorgekomen. Om die reden hanteren we de volgende maatregel. Personen die in de periode van 1 januari 1980 tot en met 31 december 1996 zes maanden of langer in het Verenigd Koninkrijk verbleven, worden uitgesloten als donor.
Onder het Verenigd Koninkrijk vallen: Engeland, Schotland, Wales, Noord-Ierland, de Kanaaleilanden en het eiland Man. Deze maatregel geldt als je er gewoond hebt, maar ook als je er tijdelijk verbleef, bijvoorbeeld tijdens vakanties, weekendtrips of zakenreizen. Als al je verblijven bij elkaar opgeteld samen zes maanden - 26 weken - of meer bedragen, mag je geen bloed geven.
Bloedtransfusie/bloedproduct na 1 januari 1980
Bovendien is uit voorzorg iedereen die na 1 januari 1980 een bloedtransfusie of een bloedproduct heeft gekregen, van donorschap uitgesloten. Dit om het mogelijk ontstaan van een besmettingsketen tegen te gaan waarin de ziekte via een bloedtransfusie van mens tot mens zou kunnen worden overgedragen.
Waarom wordt mijn bloed niet gewoon getest op Creutzfeldt-Jakob?
Er is helaas nog geen test waarmee we de variant-CJD in bloed kunnen opsporen. Er wordt wel intensief naar zo’n test gezocht. In Europa wordt wel een test gebruikt om BSE bij geslacht rundvee op te sporen, maar die is niet geschikt om donorbloed te testen.